Jumat, 12 Februari 2016

Enerjia Renovavel ~ Renewable Energy

Uza enerjia anin, presiza tau konsiderasaun 
ho fatin nebe'e velosidade  anin maka'as no nunka para.

Selasa, 09 Februari 2016

Klasifikasaun Enerjia ~ Energy Classification

Klasifikasaun Enerjia

Klasifikasaun enerjia bazeia ba'a tipu, formas, Rekursu/fonte no disponibilidade"availability".

A. TIPU ENERJIA
Hafahe ba'a parte jeral rua:
  1. Enerjia transisaun, enerjia nebe'e muda a'an liu husi sistema fronteira ida.
  2. Enerjia armazenada"stored", enerjia nebe'e konserva iha forma nudar massa, no posisaun iha kampu/area forsa

B. FORMAS ENERJIA
Hafahe ba'a parte jeral ne'en:
1. Enerjia Mekanika
Defini nudar enerjia ida nebe'e uza hodi halao movimentu ba'a objeitu ida iha forma transisaun (deslokasaun,mudansa) mak hanaran servisu. Enerjia mekanika halo'ot iha formas enerjia rua, mak enerjia potensial no kinetika. Potensial refere ba'a enerjia husi material spesifiku ho ninia massa iha fatin a'as hetan influensia husi kampu gravitasaun. Enerjia kinetika sukat husi massa objetu/material sorin balun multiplika ho velosidade kuadradu. Formula: EP = mgh ; Ek = 1/2m.v.v

Selasa, 19 Januari 2016

Fatuk Akik ~ Agate stone

Fatuk akik, sedauk produs.
Fatuk ne'e foti iha Betano.
Akik nudar naran ida ne'ebe mak fo'o bodik variedade tipu Chalcedony, familia mineral kuarsa. Akik ho lian ingles hanaran agate mai husi mota ida naran Achetes iha rai Sisilia, nebe fofoun akik hetan dahuluk ba'a. Fatuk ne'e deskobre hori uluk antes Kristu "B.C.", hodi uza ba'a liurai sira nia asesoris no ema Babilonia sira uza nudar sorte hodi kura ema moras.
Akik laos deit mineral natural, maibe sampel barak silikon dioksida. Reprezenta ko'or no modelu oioin, hanesan mean, malahuk, kinur, matak, ha'as-dikin no seluk tan.

Rabu, 30 Desember 2015

Aibubur Bele Kura Moras Apendise no Mi-Fatuk ~ Timor white gum tree (Eucalyptus Alba)

Aibubur ~ Eucalyptus Alba

Aibubur kategoria nudar aihoris tropikal iha Azia, primeiru deskritu husi Carl Ludwig Blume iha tinan 1826 depois deskobertu husi Caspar Georg Carl Reinwardt iha Timor.

Karakteristika ai ida ne'e, ninia hun ho sanak sira ko'or mutin, ninia tahan ko'or matak-malahuk. Ninia a'as bele too metru 15. Tempu funan iha fulan agustu to novemru.

Selasa, 15 Desember 2015

Metru Fluxu A'ar Sensor ~ Air Flow Meter Sensor "IAT and MAF"

Metru fluxu a'ar sensor mak uzadu iha Vei'ikulu ou automovel hodi sura k sukat kuantidade a'ar maka tama ba'a iha kombustaun motor nia laran. Motor modernu hotu-hotu kontrola ho eletronika uza metru fluxu a'ar nebe aplika ba'a motor diezel ou gazolina. 

Selasa, 03 November 2015

Abstratu Bomba Hidrauliku Ram ~ Hyraulic Ram Pump Abstract


Abstratu kontaminasaun ambiental no mudansa klimatika global halo degradasaun be'e mos iha mundu tomak. Amenta folin petróleu mos afeita maka'as ba'a kustu operasional tratamentu be'e mo'os, espesialmente ba'a bomba be'e hodi foti be'e husi rai klean ba to'o rai a'as. Solusaun alternativu ida hodi reduz kustu operasional, agora dadaun uza  bomba ram hidarauliku (hydram pump).