Jumat, 29 September 2017

Halo'ot udan Wen iha rai okos ~ underground Rain water Recharge

solusaun hodi minimiza problema balun konaba BE"E, específiku liu ba Betano oan ne'ebe infrenta bebeik iha tempu bailoro naruk (elnino).

Halo desirnasaun eskrituras sagrada Haktuir iha Eclesiastes 1: 7 katak be'e iha mundu la amenta  no menus. Tuir lojika, hori uluk kedas to agora, karik   be'e amenta sei kauza tasi amenta no nakonu, karik be'e mak menus mos tasi sei menus no maran.  Be'e somente nakfilak a'an deit tuir ninia siklus maka hanaran siklus be'e "Water Cycle". Ita rain Timor tamba lokalizadu iha area tropikus, siklus be'e hamosu estasaun rua deit; udan no bailoro. Iha tempu bailoro disponibilidade be'e~matan menus ou maran  no iha tempu udan mosu inundasaun, rai monu ou halai (erosaun)

Wainhira udan monu~rai, udan wen  sei fila hikas ba rai okos ho prosesu ida hanaran infiltrasaunProsesu infiltrasaun sei interompe wainhira laiha alternativu no konsciência humanu, tantu ba'a sira ne'ebe hela iha cidade no mos iha aldeia ka area remotas. Naturalmente prosesu ida ne'e hetan suporta husi aihoris hotu~hotu nia abut nune'e udan wen lolo tuir ai~abut to rai okos. Tamba ne'e ai~horis abut halo absorsaun hodi minimiza inundasaun. Alein ai~horis halo'ot udan wen, nia abut kaer mos rai atu udan wen ne'ebe lakonsege mout tun rai okos bele akumula hamutuk sai dadalak ka mota maibe sei lakoir no sobu rai.

Iha cidade tesi ai~horis barak hodi hari'i uma~fatuk no edifícios oioin nune'e saran no pertubra udan wen tun ba rai okos. Ho ida ne'e wainhira udan monu~rai sempre mosu inundasaun. Iha aldeia ou area remotas mos bele akontese wainhira sunu~rai ka tesi ai arbiru sem reflorestamentu. Maneira halo'ot udan wen iha cidade bele uza alternativu seluk hanesan; be'e~matan absorsaun no biopori, iha area remotas presiza kuda ai~horis barak liu tan ou reflorestamentu, se diak liu tan bele uza maneira hirak ne'e hotu.

Asumsi ba'a problema hirak ne'e mak  Halo'ot udan Wen iha rai okos ho maneira oin hira tuir mai:
  • Kuda ai~horis barak liu tan "plant more trees"
  • Be'e~matan absorsaun " absorption wells"
  • Biopori "bio-pore"

Procedimentu fiziku kria maneira halo'ot udan wen iha rai okos, sei hakerek iha artikel seluk ou bele le'e iha lista referensia okos tuir mai.  
++++++++++Remata++++++++++
Artikel seluk tan ho kategoria hanesan bele hare'e iha pajina Ambienti
TO BA'A NE'E DEIT!! KMANEK WAIN BASUK.
=================

Reff: